Akne yaşamın herhangi bir döneminde mutlaka karşılaştığımız bir sorundur. Genellikle ergen çağının sorunu gibi görünse de her yaşta karşımıza çeşitli sebeplerden ötürü çıkabilir. Kronik bir deri enflamasyonu olup yüz,göğüs,sırt ve omuzlarda belirmektedir. Yaygın türü olan ‘’Acne vulgaris’’ ; cildin yağ bezlerini ve kıl köklerini etkileyen siyah nokta, irinli beyaz nokta ya da kızarıklık ile seyreden bir hastalıktır. Daha seyrek olan ‘’Acne conglobata’’ ise fistül ve kistik olarak ortaya çıkmaktadır.
Nedenleri;
- Puberte dediğimiz ergenlik döneminde ,her iki cinsiyette de artan testosteron hormonunun sonucu olarak yağ bezleri genişler ve daha fazla yağ üretilir. Yine aynı sebeple keratin üretimi de arttığı için yağ ve keratin gözenekleri tıkar. Siyah nokta , sivilce ya da kistik sivilceler bu yolla oluşur.
- Bağırsak rahatsızlıkları , bağırsak florasının bozulması sonucu bağırsak geçirgenliğinin artması ve vücutta toksik madde miktarı artması
- Kortizon içeren ilaçlar, doğum kontrol ilaçları
- Endüstriyel atıklar , çevre kirliliği
- Bazı kozmetik preparatlar,bilinçsiz kullanılan pomatlar
- Sık ve aşındırarak (keseleme,agresif peeling ) cildi temizleme
Riskin arttığı durumlar;
- Ergenlik
- Uzun süreli antibiyotik kullanımı sonucu bağırsak florasının bozulması, bağırsakta Candida albicans adlı mantarın gelişmesi ve bozulan bağırsak çeperinden toksinlerin kana karışması
Engellemek için;
- Akne benzeri lezyonlar üreten yukarıda belitilen ajanlara maruz kalmaktan kaçınılmalı
- Uzun süreli geniş spektrumlu antibiyotik kullanılmamalı gerekli durumlarda probiyotik desteği alınmalı
- Yastık kılıfı her gün değişmeli ve kimyasal içerikli deterjan kullanmamalı
- Günde 2 kez cildi uygun yumuşak temizleyici ile temizlemeli ve uygun bir nemlendirici ile nemlendirilmeli.( Unutmayın nemsiz cilt daha fazla sebum üretir.)
- Telefonla konuşurken kulaklık tercih edilmeli
- Olası diş ve diş eti hastalıklarına karşı diş hekiminize kontrole gidilmeli
- Karaciğeri yoracak gıdalardan; kızartma, acı, turşu, gazlı içecekler, çikolata gibi besinlerden uzak durulmalı
- Geçmeyen inatçı sivilcelerde ise; özellikle kadınlar ‘kadın-doğum hastalıkları uzmanına ‘baş vurmalı (kist olup olmadığını kontrol ettirmeli)
- Beslenme rafine ve/veya konsantre şekerlerden arındırılmalı